Cyprus: kleine collecties
* EPISKOPI: Archeologisch Kourion Museum
In het dorp, aan de weg naar Pafos, ligt het museum waarvan 2 zaaltjes zijn ingericht voor de opgravingen in de oude stad Kourion en omgeving.
Stenen met inkepingen deden de opgravers denken aan de speelborden voor senet en mehen, maar vermoedelijk werden ze gebruikt voor vloeistofoffers. Een kalkstenen reliëf uit de 7e eeuw v.Chr. heeft kenmerken van de schijndeuren uit Egyptische graven, maar deze hebben meer te maken met grafarchitectuur van de Fenicische kust en Cyprus.
* KOUKLIA: Archeologisch Museum van Palaipafos (Kouklia)
Huis van Lusignan, Opgravingsterrein Oud-Pafos
Op het opgravingsterrein van Oud-Pafos, ten zuidwesten van Kouklia, zijn twee kamers ingericht met vondsten uit het heiligdom van Aphrodite en de omgeving. Het museum bezit een faience schaal met kenmerken van het Midden- en Nieuwe Rijk, zoals de eenvoudige vorm, de geglazuurde kleuren en de lineaire versiering. De schaal is gevonden in een graf uit 1050-950 v.Chr, dus het is ofwel een lang bewaard erfstuk uit Egypte ofwel het stamt uit de egyptianiserende faience-industrie die in de 10e eeuw v.Chr. aan de Levantijnse kust werd gevestigd. De handvatkopjes op de achterkant van een bronzen spiegel uit de Romeinse tijd (3e eeuw na Chr.) waren vaak van een Egyptische god (Isis, Osiris, Serapis of Zeus-Serapis). Tenslotte is een kalkstenen altaar (ca. 277-270 v.Chr.) gewijd aan Arsinoë Philadelphos, medeheerseres naast Ptolemaeus II in Egypte.
* LARNAKA: Archeologisch Museum van het Larnaka District
Plateia Kalograion
Twee vleugels vertellen de geschiedenis van de streek. In de omgeving zijn Egyptische voorwerpen gevonden, die waarschijnlijk zijn geïmporteerd:
– Aardewerken kruik, 12e eeuw v.Chr.
– Glazen (parfum)flesje uit de tijd van Amonhotep III en Achnaton.
– Faience papyrusbloem met bovenop de cartouche van Horemheb; waarschijnlijk het bovenste deel van een scepter.
– Het faience ‘moedermelkflesje’ met een knielende vrouw met baby is geïnspireerd op Egyptische voorbeelden maar dit type is hoofdzakelijk gevonden op Rhodos en stamt uit de 7e eeuw v.Chr.
– Gouden armband met scarabee die de cartouche van Amonhotep III bevat.
– Eendvaasje van nijlpaardivoor uit ca. 1400-1375 v.Chr., waarschijnlijk voor cosmetica. Dit was een luxe product dat was verspreid over de hele oostelijke Middellandse Zee. In Egypte waren deze vaasjes meestal van hout.
– Ptah-Pateke beeldje van aardewerk (8e–7e eeuw v.Chr.).
In 2022 heropende het museum.
* LARNAKA: Museum van de Pierides Foundation
Zinonos Kitieos (stadscentrum)
Een lampje uit Ptolemaeïsch Egypte. En een votiefstèle met Griekse tekst (jaar 35 van Ptolemaeus VI?).
* LIMASOL: Limasol District Archaeologisch Museum
Vyronos/Siokri Str., 3105
– Rond een tuitje op de kruik van aardewerk zijn ogen geschilderd waardoor de vaas op een gezicht lijkt. Op een zijkant staat een Hathorkopje. (750-600 v.Chr.).
– Bronzen situla (600-475 v.Chr.).
– Vrijstaand Hathorkapiteel uit het Amathuspaleis (ca. 500 v.Chr.), een hellenistische versie van een monumentaal Egyptisch voorbeeld.
– Isisbeeldje van klei in Griekse stijl (Ptolemaeïsche tijd).
– Kalkstenen altaar met Griekse tekst uit jaar 10 van Cleopatra VII (43/42 v.Chr.).
– Enorm kalkstenen beeld van Bes (4e eeuw na Chr.).
In het weekend gesloten.
* NICOSIA: Cyprus Museum
1 Mouseiou Str.
Voornamelijk Cypriotische kunst met Egyptische invloeden: in zaal 4 aardewerken beeldjes (een kop- en beenloos faience vrouwenbeeldje is waarschijnlijk geïmporteerd, maar een fragment met hiërogliefen is waarschijnlijk namaak), in zaal 5 kalkstenen beelden, in zaal 6 Egyptische goden uit de tempels van Soloi (de ramsgod is waarschijnlijk Zeus-Ammon of Baäl-Hammon; koninklijke Egyptische kenmerken zijn in Cyprus vanuit Phenicië overgenomen) en in zaal 7 Ptolemaeïsche munten (van Ptolemaeus VIII Euergetes II en van Cleopatra VII met haar zoon Caesarion in haar armen; op de foto een mal voor het gieten van dergelijke munten). Ook bezit het museum:
– Albasten parfumvaasje (1650-1050 v.Chr.).
– Glazen lensvormig vaasje (uit de tijd tussen Toetanchamon en Ramses II, ca. 1334-1200 v.Chr.).
– Scarabee met de cartouche van Djehoetimes III maar met de vorm uit de 19e dynastie.
– Geïmporteerd faience pelgrimsflesje (8e-7e eeuw v.Chr.).
– Faience olieflesje met de cartouche van Ahmose II (Grieks: Amasis) maar met Griekse vorm. Ahmose (ca. 570-526 v.Chr.) onderwierp Cyprus en doneerde offergaven aan vele heiligdommen. In dit opzicht is het logisch dat aan de andere kant van het flesje onder een zonneschijf een griffioen zit, het symbool van de zegevierende koning.
– Een rolzegel (hematiet met goud, 1200-1050 v.Chr.) met bebaarde mannen op een rij wordt vaak beschreven als egyptianiserend, maar hier ontbreekt de karakteristieke hoofdtooi; de valkenier wijst meer op Cypriotische en Hettitische praktijken.
– De anch in een zegelring was een symbool van koninklijke macht dat diverse Cypriotische koninkrijken overnamen vanaf de 4e eeuw v.Chr.
– Inheemse muurconsole voor een olielampje met afbeeldingen van de populaire Bes (ca. 600-475 v.Chr.).
– In 1997 werden 4 leeuwen en 2 sfinxen gevonden ten zuiden van Nicosia (de koningsgraven van Tamassos) uit de zesde eeuw v.Chr. Hun lichamen zijn gelijk aan Egyptische beelden uit dezelfde tijd, maar de koppen zijn Grieks.
– In 2021 werd een gouden hanger met waterlelie en edelstenen gevonden die erg lijkt op wat koningin Nefertiti droeg. Waarschijnlijk is de hanger naar dit museum gebracht.
* PAFOS: Archeologisch Museum van het Pafos District
Georgiou Griva Digeni (B6) 42
Een bootvormige lamp van aardewerk met resten van afbeeldingen van Serapis en Harpokrates wordt tentoongesteld. Deze lamp komt misschien uit een werkplaats in Cnidus, Klein-Azië. Ook bezit het museum enkele faience schijfvormige kralen uit ca. 2800-2400 v.Chr. uit Egypte of het Nabije Oosten.
* PIERIDES: Laiki Bank Museum
AR 30
Lokale vaas met Hathorkoppen omlijst met cheker-motief en bomen (ca. 600-475 v.Chr.).
* POLIS CHRYSOCHOUS: Archeologisch Museum van Marion-Arsinoë
Archiepiskopou Makariou III Avenue
35 km ten noorden van Pafos lag Marion, dat in 312 v.Chr. door Ptolemaeus I werd omgedoopt tot Arsinoë. Het museum bezit een alabastron uit de 4e eeuw v.Chr. Dit soort parfumflesjes werd ook lokaal nagemaakt met plaatselijk gesteente, maar het albast van dit exemplaar verwijst naar Egypte.